Το διαχρονικό πρόβλημα των βιασμών επέστρεψε, δυστυχώς, για άλλη μια φορά στο προσκήνιο. Το πανελλήνιο, όπως συνήθως, έδωσε την άποψη του για τη λύση του θέματος: από τη μία, τα ΜΜΕ, υιοθέτησαν τη συντηρητική στάση της απόδοσης ευθυνών στη γυναίκα. Από την άλλη, οι προοδευτικές ομάδες, επικεντρώθηκαν στους βιαστές άντρες και την κατάκριση τους, για την επίλυση του ζητήματος. Ωστόσο, οι δύο αυτές προσεγγίσεις είναι αναποτελεσματικές και, συχνά, αποτρέπουν την σύμπλευση των φύλων, επενδύοντας στην πόλωσή τους.
Το να προσάψουμε ευθύνες στις γυναίκες, οι οποίες αποτελούν τα θύματα του φαινομένου, είναι άτοπο: οι περισσότερες γυναίκες παίρνουν συνεχώς μέτρα προφύλαξης, ώστε να μην τις συμβεί κάποια τέτοια βίαιη πράξη, διότι όλες ξέρουν πόσο επικίνδυνος είναι ο έξω κόσμος προς αυτές. Δεν μπορούμε να ζητήσουμε να βάλουν και τις ζωές τους στον πάγο, δίνοντάς τους κανόνες για το πώς να ντύνονται, πού να βγαίνουν και πότε να γυρνάνε. Είναι, εξ αρχής, αισχρό να ζητάμε τα ρέστα από τα θύματα αλλά είναι και άσκοπο, γιατί δεν λύνει το πρόβλημα στη ρίζα του.
Το να ψάξουμε τη λύση στρεφόμενοι προς τους θύτες αποβαίνει επίσης άκαρπο. Κάποιος ο οποίος είναι ικανός να βιάσει, προφανώς δεν έχει την κοινωνική ευαισθησία να ακούσει την άλλη πλευρά, αφού ήδη ρισκάρει να κάνει κάτι τόσο κοινωνικά αποτρόπαιο και παράνομο. Είτε δηλαδή τα έχει ζυγίσει και πιστεύει ότι δεν θα τον πιάσουν (ή και αν τον πιάσουν, το ρισκάρει) είτε είναι θυμική αντίδραση η οποία προφανώς δεν ανήκει στο φάσμα της λογικής επίλυσης. Άρα, όσες διαμαρτυρίες και να γίνουν κατά τον βιαστών, είναι άσκοπες, με την πολιτεία ήδη να δρα εναντίων τους και τους ίδιους να μην είναι ικανοί να μεταπειστούν.
Η κοινωνία, φυσικά, δεν χωρίζεται μόνο σε θύτες και θύματα και γι’ αυτό η λύση επαφίεται σε όλους τους υπόλοιπους. Συγκεκριμένα, η λύση πρέπει να δοθεί από τους άντρες, μιας και είναι πρόβλημα της δικής μας κοινότητας.
Ας αρχίσουμε, ξεκαθαρίζοντας ότι όλοι οι άντρες είναι αρσενικά αλλά όχι και το αντίστροφο: οι άντρες έχουν ορισμένες αξίες, που τους ξεχωρίζουν από τα αρσενικά. Οι αξίες αυτές (όχι αποκλειστικές στους άντρες αλλά πιο συνδεδεμένες εξελικτικά με την αρρενωπότητα) δύνανται να λύσουν το πρόβλημα, αλλά φαίνεται να σπανίζουν μέρα με τη μέρα.
Η πρώτη από αυτές τις αξίες είναι το θάρρος. Ελλείψει του θάρρους, πολλά αρσενικά προτιμούν τη σιωπή μπροστά στην αδικία, προς όφελος της δικής τους ηρεμίας. Όταν ακούγεται μια σεξιστική άποψη ή τελείται μια ανάρμοστη πράξη, ένας τέτοιος άνθρωπος (ακόμα και όταν ξέρει ότι είναι λάθος) προτιμά να αδιαφορήσει, για να μην υπάρξουν τριβές στην παρέα. Αντί να συνετίσει τους άλλους, κάθεται σιωπηλός θαυμάζοντας το προσωπικό του ηθικό πλεονέκτημα, αφού δεν χρειάζεται συνετισμό ο ίδιος. Δεν υπάρχει, όμως, ηθική στη δειλία. Το όποιο αίσθημα ανωτερότητας ενός τέτοιου ατόμου, δεν πρόκειται για κοινωνική αρετή αλλά ατομιστική αυταρέσκεια. Αντ’ αυτού, ένας θαρραλέος άντρας όχι μόνο μπορεί να παρέμβει και να αποτρέψει ανάρμοστες συμπεριφορές αλλά και να αντιμετωπίσει μισογυνιστικές απόψεις στη ρίζα τους.
Το δεύτερο ιδανικό, είναι η αγάπη για την ευθύνη. Η σύγχρονη ευθυνοφοβία έχει αποτρέψει την επίλυση πολλών προβλημάτων. Γιατί όταν αποφεύγουμε την ευθύνη, όσοι δημιουργούν προβλήματα δρουν ανενόχλητοι στη βάση της αδράνειάς μας. Συγκεκριμένα, πολλοί από εμάς δεν θα σκεφτόμασταν να πειράξουμε γυναίκα, αρκετοί από εμάς περιτριγυριζόμαστε από ανθρώπους που επίσης δεν θα το σκεφτόντουσαν. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα; Ότι σταματάνε οι ευθύνες μας εκεί; Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε φίλες οι οποίες γυρνάνε μόνες τους σπίτι. Προσφερόμαστε να τις γυρίσουμε; Ή μόνο όταν μας βολεύει; Η αγάπη για την ευθύνη δεν περιορίζεται στην εκπλήρωση των βασικών ευθυνών μας αλλά στην ανάληψη περισσότερων, υπέρ του συμφέροντος των κοντινών μας ανθρώπων αλλά και του συνόλου.
Η τρίτη αξία είναι αυτή της λήψης πρωτοβουλιών. Η έλλειψη πρωτοβουλίας επιφέρει πολλά δεινά στον ψυχισμό ενός ανθρώπου. Με λιγότερες πρωτοβουλίες, ένας άνθρωπος βαλτώνει κοινωνικά, οικονομικά και (κυρίως όσον αφορά τα αρσενικά) ερωτικά. Κάποιος ο οποίος δεν παίρνει πρωτοβουλίες, συνήθως έχει λιγοστές επιτυχίες και άρα μειωμένη αυτοεκτίμηση, που, με τη σειρά της, οδηγεί στην απομόνωση. Αυτή η απομόνωση μπορεί να είναι καταλυτική στη δημιουργία ενός βιαστή: η απουσία της πρωτοβουλίας τον αποτρέπει από το να έχει αυτό που θέλει με τον ορθό τρόπο και, άρα, μπορεί να φτάσει στα άκρα.
Καταληκτικά, σε μια κοινωνία η οποία τείνει να κάνει την αρρενωπότητα μια λέξη ταμπού, η υγιής αρρενωπότητα, δύναται να φτιάξει μια κοινωνία που να μην χωράει τον βιασμό. Οφείλουμε ως σύνολο, να μεγαλώσουμε άνδρες με ιδανικά, που όχι μόνο δεν θα εμπλακούν σε βιασμό αλλά θα έχουν και έναν ισχυρό ρόλο στην αποτροπή του. Καλά τα πλακάτ που κάποιοι άνδρες σηκώνουν κατά της πατριαρχίας. Ωστόσο, η λύση δεν βρίσκεται όταν αποποιούμαστε των ευθυνών μας αλλά όταν κοιτάμε μέσα μας. Η ισότητα οφείλει να είναι η πυξίδα μας στο μέλλον, όχι αποδυναμώνοντας το ένα φύλο σε σχέση με το άλλο αλλά με την ενδυνάμωση αμφότερων. Γιατί μια γυναίκα είναι ασφαλέστερη μεταξύ ηθικά και συναισθηματικά δυνατών ανδρών, παρά σε μια ανδρική κοινότητα αφοπλισμένων αλλά ηθικά έκπτωτων αρσενικών.
