“Not my president”, «σκοτεινή ημέρα για τον κόσμο» κτλ. είναι λίγες από τις αναρτήσεις που είδαμε ένα εικοσιτετράωρο μετά τη σαρωτική νίκη Τραμπ. Σε αυτές είδαμε επίσης πολλά ποστ που στηλιτεύουν τον αμερικανικό λαό για την επιλογή προέδρου και μια γενική τάση εναντίωσης στο εκλογικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, αυτές οι αντιδράσεις δείχνουν μια υποβάθμιση της λαϊκής βούλησης, η οποία δεν περιορίζεται στις ΗΠΑ αλλά πολλές φορές ανακύπτει στη χώρα μας, ως ένα σύμπτωμα της μεγάλης πολιτικής πόλωσης που βιώνει η δύση.
Γιατί όμως είναι πρόβλημα; Δεν έχει ο καθένας δικαίωμα να αντιτάσσεται στα αποτελέσματα με τα οποία διαφωνεί; Το ότι έχει το δικαίωμα δεν το κάνει ούτε κάτι χρήσιμο μήτε θετικό. Πρώτον και κύριον, το αποτέλεσμα δεν αλλάζει. Άρα, οι όποιες αντιδράσεις είναι ξεσπάσματα τα οποία έχουν κακό αποτέλεσμα: ωθούν περισσότερο στην διάσπαση της κοινωνίας. Η κοροϊδία όλων αυτών που ψηφίζουν διαφορετικά από εμάς φέρνει ένα κλίμα εχθρότητας και διχασμού. Όταν υποτίθεται πως ψηφίζουμε για το καλό της χώρας, δεν γίνεται ταυτόχρονα να επενδύουμε και στο διχασμό της. Σε άλλη περίπτωση μας νοιάζει απλά να γίνει το δικό μας και τίποτα παραπάνω.
Πέραν αυτού, η όλη αυτή κατάκριση ενέχει και μια μεγάλη αλαζονεία. Δείχνει ότι ο κριτής θεωρεί την άποψή του ανώτερη από αυτές όλων των άλλων. Η αλαζονεία φτάνει να ξεπερνά σύνορα και να βλέπουμε συμπολίτες μας που δεν έχουν ζήσει ποτέ στην Αμερική να κουνάνε το δάχτυλο σε όσους ψήφισαν Τραμπ. Κι έτσι οδηγούμαστε στο μεγάλο αρνητικό της συμπεριφοράς αυτής, στην στασιμότητα. Ο αλαζόνας δεν ακούει την άλλη πλευρά γιατί πιστεύει ότι πάντα γνωρίζει καλύτερα από τους άλλους. Έτσι, ο διάλογος αντικαθίσταται από τον μονόλογο, στον οποίο καμία ιδέα δεν δοκιμάζεται και, ως εκ τούτου, δεν εξελίσσεται.
Οδηγούμαστε, τελικά, στο βασικότερο πρόβλημα της συμπεριφοράς αυτής: την αντιδημοκρατικότητα. Το να μη δέχεται κανείς το εκλογικό αποτέλεσμα σημαίνει ότι είναι επιλεκτικά δημοκράτης. Δηλαδή, όταν γίνεται το δικό του οι θεσμοί και η κοινωνία λειτουργούν σωστά αλλά το αντίθετο συμβαίνει όταν χάνει. Η τάση αυτή, βεβαίως, γεννάει ακόμα πιο αντιδημοκρατικές απόψεις του τύπου: «οι τάδε (για οποιαδήποτε κοινωνική ομάδα) δεν ξέρουν να ψηφίζουν», «κλειδώστε τους γέρους στα σπίτια τους» κτλ. απόψεις που φτιάχνουν έναν κόσμο που το εκλογικό σώμα είναι ομοιόμορφο και προσιδιάζει σε λίγους. Σε ένα τέτοιο κόσμο, βέβαια, που όλο και λιγότεροι «αξίζουν» να ψηφίζουν, η δημοκρατία καταντάει ολιγαρχία. Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι το γεγονός ότι όλοι έχουν φωνή είναι το μεγάλο ευτύχημα της Δημοκρατίας, όχι μια ατυχής παρενέργειά της.
Σε τελική ανάλυση, τα εκλογικά αποτελέσματα πάντα θα χαροποιούν κάποιους και θα στεναχωρούν άλλους. Δεν μπορεί να βυθιζόμαστε σε πένθος και τοξικότητα κάθε φορά που χάνουμε, γιατί αλλιώς είμαστε βαρίδια για την κοινωνία μας και όχι μέλη της. Η Δημοκρατία δεν είναι ζήτημα που προκύπτει μια φορά στα 4 χρόνια αλλά εκτείνεται σε όλο το φάσμα της ζωής: από το διάλογο μέχρι τις πορείες, από τα ποστ μέχρι τον εθελοντισμό. Οπότε ακόμα και στα αντίξοα εκλογικά αποτελέσματα, ως δημοκρατικοί πολίτες συνεχίζουμε να προσφέρουμε στο να χτίσουμε την κοινωνία μας και όχι να την αποδομήσουμε.
Είναι δικαίωμα μας να διαφωνούμε αλλά είναι χρέος μας να κυνηγήσουμε ένα καλύτερο αύριο. Αυτό το αύριο όμως το χτίζουμε σήμερα, όχι στις επόμενες νικητήριες εκλογές. Είτε νικάμε είτε χάνουμε η νίκη έρχεται όταν είμαστε ενωμένοι.
2 Comments